تلنگر زلزله ملارد به تهران / وضعیت اورژانسی بافت فرسوده پایتخت

ایران اکونومیست - به گزارش ایران اکونومیست، هجوم مردم وحشت زده به خیابان های شهر، ترافیک سنگین در مبادی خروجی و در مسیر جایگاه های سوخت، ایجاد شایعه و گسترش آن در مدت زمان بسیار کوتاه ، استقرار مردم در محل های ناامن تنها گوشه ای از نمای شهر تهران پس از احساس زمین لرزه 5.2 ریشتری ملارد در هفته گذشته بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تصاویری که نشان می داد مردم پایتخت و مسئولان آمادگی بروز انجام رفتار صحیح در برابر وقوع زلزله را ندارند. این در حالی است که 55 کیلومتر مربع از مساحت شهر تهران در حریم های گسل های اصلی قرار گرفته است و خطر وقوع زلزله همواره برای پایتخت وجود دارد.
اما مهم تر از رفتار مردم و مسئولان پس ازوقوع زلزله، اقدامات قبل از زلزله است چرا که بروز برخی رفتارهای کنترل نشده ناشی از ترس و اضطراب طبیعی به نظر می رسد اما چرا مردم و مدیران در شرایط عادی درباره افزایش آمادگی ها در برابر تهدید همیشگی زلزله رفتار و اقدام صحیح از خود نشان نمی دهند؟
در حال حاضر حدود 4 هزار هکتار بافت فرسوده در تهران وجود دارد که طبق گفته دبیر کارگروه ملی زلزله واحدهای مسکونی واقع در این بافت ها در برابر زمین لرزه های بالای 5 ریشتری دوام نمی آورند و حتی وقوع زلزله 5 ریشتری هم در این مناطق تخریب گسترده به بار می آورد.
از سوی دیگر گزارش هایی مبنی بر رعایت نشدن مقررات و استانداردهای موجود در حوزه ساخت و ساز در احداث واحدهای مسکونی و تجاری و ... مشاهده می شود چنانکه در زلزله اخیر کرمانشاه هم از این دست گزارش ها فراوان ثبت شد که نمونه بارز آن تخریب کامل بیمارستانی نوساز در این منطقه بود.
در این شرایط طبق گزارش های رسمی وزارت راه و شهرسازی، 35 درصد جمعیت در وضعیت نابسامان زندگی می کنند به طوریکه از جمعیت 59 میلیون نفری شهری در کشور، 11 میلیون حاشیه نشین و 8 میلیون ساکن بافت فرسوده هستند، نقش و تاثیر گذاری نهادهای متولی در امر ساخت و ساز در کشور چه بوده است؟آیا سازمان نظام مهندسی ساختمان توانسته است مانع ساخت و ساز بی ضابطه در کشور شود ؟پاسخ این پرسش را می توان در اصرار وزارت راه و شهرسازی در بازنگری قوانین سازمان نظام مهندسی یافت.
حال در شرایطی که مقاومت تهران در برابر زلزله های پرقدرت در وضعیت اورژانسی قرار دارد و همه می دانند که واحدهای مسکونی پایتخت تاب زلزله هایی با ریشترهای بالا را ندارند، نقش دستگاه ها و نهادهای متولی در افزایش تاب آوری خانه های پایتخت پررنگ تر شده است و طبق گفته رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور احیای بافت فرسوده تهران در اولویت برنامه مسئولان برای پیشگیری از تبعات وقوع زلزله قرار گرفته است.
 
** ورود نیروهای متخصص نظام مهندسی به طرح احیا
«فرج الله رجبی» رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور با اشاره به ضرورت احیای بافت فرسوده تهران و افزایش مقاومت واحدی مسکونی واقع در این محدوده گفت: در جلسه اخیر با رییس جمهوری به نمایندگی سازمان نظام مهندسی ساختمان آمادگی سازمان برای ورود به احیای بافت فرسوده اعلام شد .
وی باید تاکید بر اینکه اجرای افزایش مقاومت واحدهای واقع در بافت فرسوده و استحکام بخشیدن به آنها نیازمند تخصص است، اظهار داشت: سازمان نظام مهندسی آمادگی برگزاری دوره های آموزشی برای مهندسان و در اختیار گذاشتن نیروهای تخصصی خود را برای اجرای طرح احیای بافت فرسوده دارد.
رییس سازمان نظام مهندسی با انتقاد از دولت در اجرای این طرح گفت: متاسفانه فرایند مشخصی برای طرح احیای بافت فرسوده و نوسازی در این مناطق مشخص نشده است و وقتی فرایند اجرا مبهم باشد، طرح ابتر خواهد ماند.
رجبی با تاکید بر حذف دستگاه های متعدد در اجرای این طرح، ادامه داد: وقتی دستگاه های متعددی دخالت داده شوند، تصمیم گیری در بازه زمانی طولانی تری انجام می شود و با نبود برخی دستگاه ها عملا امکان تصمیم گیری و اجرای طرح در بازه زمانی مشخص از بین می رود بنابراین برای چابک سازی این ساختار کاهش تعداد دستگاه های درگیر با پروژه پیشنهاد می .
وی افزود: معتقدم تنها باید با حضور وزارتخانه های راه و شهرسازی، نیرو، کشور، سازمان نظام مهندسی و با همکاری شهرداری ها سیاست گذاری در نحوه اجرای نوسازی بافت فرسوده انجام شود.
رجبی با تاکید بر جذب سرمایه گذاری برای اجرای مرحله عملیاتی این طرح گفت: به طور قطع با اعتبارات محدود دولت نمی توان چنین طرحی را در بافت گسترده فرسوده تهران و کشور به اجرا رساند و باید با جلب مشارکت مردم و تشویق بانک ها برای اعطای تسهیلات طرح را اجرایی کرد.
رییس سازمان نظام مهندسی ادامه داد: بهترین روش نوسازی محله های واقع در بافت فرسوده استفاده از ظرفیت ساکنان این محله ها است. دولت با همکاری شهرداری می تواند نقش تسهیل گری را ایفا کند تا بروکراسی های اداری مانع از اجرای سیاست های دولت در این مناطق نشود.

رجبی با تاکید بر اینکه فقط اعتبارات محدود موانع اجرای این طرح نیستند، گفت: موضوع مهم روانبخشی عملیات اجرا است، اینکه دولت بتواند موانع را برای دریافت مجوزها از سر راه بردارد.
وی ادامه داد: بافت فرسوده تهران به چندین هکتار می رسد و به طور قطع اگر طرح احیای بافت فرسوده با همین روند پیش رود،نوسازی بافت فرسوده حتی در صورت اجرا بسیار زمانبر خواهد بود.
 
**اقدامات ویژه دولت برای نوسازی بافت فرسوده
«علی بیت اللهی» دبیر کارگروه ملی زلزله درباره میزان مقاومت بافت فرسوده تهران در برابر زلزله گفت: شاید عده ای تصور کنند از آنجایی که با وقوع زلزله5 ریشتری اخیر، گزارشی مبنی بر تخریب واحدهای مسکونی در تهران به ویژه در بافت فرسوده اعلام نشد، بنابراین این واحدها در برابر زلزله ای به بزرگی 5.2 ریشتری مقاوم است اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که کانون این زلزله اخیر، در تهران قرار نداشت.

وی افزود: کانون زلزله اخیر در ملارد بود که فاصله 30 کیلومتری با تهران دارد بنابراین تنش لرزه ای، زلزله ملارد در تهران احساس شد. به طور قطع اگر یکی از گسل های تهران فعال شود و کانون زلزله ای با بزرگی 5 ریشتر تهران باشد، متاسفانه شاهد تخریب گسترده در بافت های فرسوده تهران خواهیم بود و حتی ریزش خواهیم داشت.
این گفته های دبیر کارگروه ملی زلزله اهمیت اجرای طرح بافت فرسوده پایتخت را دو چندان می کند. حال اینکه یکی از مهم ترین مشکلات احیای بافت فرسوده، مشکل تامین اعتبار است.
طیق گفته «عباس آخوندی» وزیر راه و شهرسازی، اعتبارات مورد نیاز برای انجام اقدامات بازآفرینی احیا و بازسازی 66 هزار هکتار بافت ناکارآمد در کشور حدود 123 هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
به طور قطع تامین این اعتبار برای دولت در شرایط کمبود منابع مالی امکان پذیر نیست بنابراین دولت به سمت جلب مشارکت مردمی و ساکنان بافت های فرسوده رفته است و در این حوزه در طول 4 سال گذشته اقدامات ویژه را انجام و در دستور کار خود قرار داده است و توانسته است واعتبارات احیای بافت فرسوده را تا 17 برابر افزایش دهد.

در دولت یازدهم ردیف های اعتباری قابل توجهی برای احیای بافت فرسوده تعریف شد و اعطای 300 هزار فقره تسهیلات ارزان قیمت، تامین منابع 1000 میلیارد تومانی از اعتبارات بانک مرکزی و افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن در بافت فرسوده تا سقف 50 میلیون تومان تنها بخشی از عملکرد و پیگیری های وزارت راه وشهرسازی در حوزه بافت فرسوده بوده است . از دیگر اقدامات دولت در احیای بافت فرسوده، وارد کردن انبوه سازان به این بافت ها است که مشوق هایی را برای سازندگان علاقه مند تعیین کرده است .

«ورود انبوه سازان به بافت فرسوده با حمایت های دولت بوده در این مدت وارد مذاکره با انبوه سازان شدیم تا عملیات نوسازی بافت فرسوده با حمایت دولت انجام شود. از سویی در دولت یازدهم شاهد شروع به کار صندوق پس انداز یکم بودیم که برای اولین بار در کشور تسهیلات 160 میلیون تومانی با نرخ سود 8 درصد به متقاضیان مسکن در بافت فرسوده ارائه شد. »
 
**شرط بقای سازمان نظام مهندسی
هر چند که این اقدامات درمانی می تواند در افزایش مقاومت سرپناه مردم در برخی از مناطق شهر موثر واقع شود اما نکته اساسی ارجحیت پیشگیری بر درمان است. زندگی در ساختمان های ایمن جزو حقوق مردم و مطالبه عمومی از دولت است که دولت نظارت بر نحوه ساخت وسازها بر سازمان نظام مهندسی ساختمان واگذار کرده است. اگر قرار باشد مردم هزینه این نظارت ها بپردازند و در ساختمان های ناایمن زندگی کنند اساسا ماموریتی برای ادامه حیات سازمان نظام مهندسی باقی نمی ماند.

منبع: ایران اکونومیست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۳۹۱۴۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نوسازی ۴۰۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن در قالب نوسازی بافت‌های فرسوده تا پایان سال

 ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بنای فرسوده در کشور وجود دارد که این تعداد بنای فرسوده در ۶۹۰ شهر قرار گرفته و این بناهای فرسوده جان ۱۰ میلیون نفر ساکن در آنها را به خطر می اندازد عدم فرهنگ سازی در حوزه نوسازی بافت های فرسوده و همچنین به صرفه نبودن نوسازی واحدهای مسکن فرسوده برای سازندگان خود باعث شده که این واحدها همچنان بعد از گذشت ۲۰ تا ۳۰ سال فرسوده بمانند.

براساس این گزارش بسیاری از ساکنان این واحدها به دلیل عدم توان مالی امکان نوسازی ندارند و همین امر باعث شده که روند نوسازی هم توسط مالکان با کندی روبرو شود.

با توجه به دستور رئیس جمهور و همچنین با توجه به قانون جهش تولید مسکن  مبنی بر افزایش تولید یکی از اقدامات دولت نوسازی بافت های فرسوده است چرا که با اجرایی شدن این طرح  هم شعار سال به مرحله اجرایی می رسد و هم قانون جهش تولید محقق می شود.

اجرای بسته های تشویقی در بافت های فرسوده 

دولت هم برای این موضوع بسته های تشویقی زیادی را طراحی کرده است که یکی از آنها افزایش تسهیلات بافت های فرسوده بوده است‌ در همین راستا محمد آیینی مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران و معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان با بیان اینکه برای نوسازی بافت های فرسوده  و تشویق مالکان و سازندگان  بسته و راهکارهای زیادی را طراحی و در دستور کار خود قرار داده‌ایم، گفت: چهار چالش نوسازی در سند تحول دولت اعلام شده و برای رفع این چالش‌ها شرکت بازآفرینی شهری ایران  راهکارهای مناسب  از جمله  بسته های تشویقی مختلف را اعلام کرده  تا سرمایه گذاران  ترغیب به نوسازی شوند.

آیینی  با بیان اینکه  بیش از ۵۴۶ شهر بسته های تشویقی شهرسازانه را اجرا می‌کنند گفت : آمار صدور پروانه.های ساختمانی  حاکی از آن است  که در سال گذشته  رکورد نوسازی در محدوده بافت های فرسوده در بازه زمانی بعد از انقلاب شکسته شد.

آیینی  با بیان اینکه  معابر بسیاری از بافت های فرسوده تنگ بوده و همین امر باعث شده که رفت آمد ساکنان و یا حتی خودروهای اورژانس بسیار دشوار باشد گفت: در طرح نوسازی بافت های فرسوده ما قصد داریم معابر و کوچه های تنگ  را به  شش مترو یا  هشت متری تبدیل کنیم با تجمیع پلاک ها و عدم دریافت  هزینه برای انشعابات آب و برق و گاز  نوسازی بافت های ناکارآمد شهری افزایش می یابد.

نوسازی  بافت های فرسوده  از ۲۶۶ هزار واحد عبور کرده است

وی با بیان اینکه از دو میلیون و ۷۰۰ هزار بنای ناپایدار از سال ۱۳۸۴ تا کنون بیش از یک میلیون و ۵۰ هزار واحد ساخته شده و ۷۳ هزار پروژه در دو سال گذشته احداث شده است گفت:  ۲۶۶ هزار پروانه در محدوده بافت های فرسوده صادر شده و تا پایان سال به ۴۰۰ هزار واحد می رسیم همچنین در دو سال گذشته ۸۲ هزار و ۴۸۵ واحد تکمیل و به بهره‌برداری رسیده است.

آیینی با بیان اینکه بافت‌های فرسوده بهترین مکان برای اعتلای معماری ایرانی اسلامی است گفت:  تا پایان سال به ۱۲۰ هزار نقطه در بازآفرینی شهری با شاخص های معماری ایرانی اسلامی خواهیم رسید.

پرداخت پنج نوع وام در بافت های فرسوده

معاون وزیر راه و شهرسازی درباره میزان تسهیلات نوسازی گفت: درخصوص تسهیلات بانکی در بافت‌های فرسوده پنج نوع وام قابل دریافت است. اول تسهیلاتی به میزان وام نهضت ملی مسکن تا سقف ۵۵۰ میلیون تومان است که تسهیلات ارزان قیمتی است. طبق مصوبه برنامه هفتم  که در مجلس وشورای نگهبان تایید شده است  و واحدهای بافت های فرسوده از تمامی تخفیفات و حمایت های نهضت ملی مسکن تا سقف پنج طبقه استفاده کنند. محور سوم تسهیلات اسکان موقت  و محور چهارم پرداخت وام در بافت های تاریخی است. نوع پنجم، تسهیلات اسکان موقت در بافت های تاریخی را شامل می‌شود.

او با گله گی از برخی بانک‌ها که در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن همکاری نمی‌کنند گفت: بانک‌ها همچنان در تسهیلات نوسازی بافت‌های فرسوده هم همکاری نمی‌کنند و ما انتظار بیشتری در پرداخت تسهیلات ساخت به ویژه بافت‌های فرسوده را داریم.

وی یادآور شد: با دستور رئیس جمهور در جلسه شورای عالی مسکن و پیگیری‌ها روند پرداخت در سال ۱۴۰۲ بهتر شده، اما انتظار داریم طی امسال با توجه به تسریع در نوسازی بافت‌های فرسوده روند پرداخت بهبود بیشتری پیدا کند.

واگذاری آپارتمان با ۴۰ درصد تخفیف در ازای خانه فرسوده

معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه  یکی از بخش های آموزشی در گردهمایی جهادی، ابزار تشویقی کلید به کلید است گفت: در این زمینه به ساکنان بافت های فرسوده اولویت خود را برای نوسازی اعلام می‌کنیم یکی از امکاناتی هم که به ساکنان ارائه می‌شود ارائه زمین یا آپارتمان معوض از طرف دولت در ازای واحد فرسوده ساکنان است.

وی ادامه داد: برابر قانون برنامه هفتم، کسانی که در بافت فرسوده واحد در اختیار دارند این امکان برایشان فراهم است که واحد خود را با واحد مسکونی نوسازی شده در محدوده های بازآفرینی، زمین دولتی یا واحد مسکونی در شهرهای جدید معاوضه کنند. برای تشویق ساکنان نیز یا واحد آنها با ۴۰ درصد افزایش داده می‌شود یا واحدهای ما با ۴۰ درصد تخفیف داده می‌شود. در این زمینه سامانه‌ای راه‌اندازی می‌کنیم که مردم بتوانند در قالب طرح کلید به کلید واحد مدنظر خود را انتخاب کنند.

شهرداری‌ها  برای نوسازی بافت های فرسوده پای کار بیایند

فرشید پورحاجت دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اینکه   نگاه غیرکارشناسی و تخصصی به حوزه ساخت مسکن طی ۱۰ ساله گذشته شرایط تولید و عرضه مسکن را سخت کرد و تولید کننده بخش مسکن به شرایطی که در بازار حاکم است، دامن می‌زنند گفت:  مدیران دولتی و خصوصی اذعان دارند که مسکن بخش مولد و پیشران اقتصاد است اما در مقام اجرا دیدگاه‌ها متفاوت است. تولید ۹۹ درصد تولید مسکن در کشور را بخش خصوصی انجام می‌دهد اما بخش خصوصی مورد کم لطفی مقام مسئولان قرار گرفته که انتظار می‌رود در سال ۱۴۰۳ با جدیت موانع رفع شود.

پورحاجت با اشاره به اینکه  عوارض صدور پروانه ساختمان افزایش یافته؛ پروانه صدور ساختمان توسط شورای شهر و شهرداری‌ها رقم خورده که ابتدای هرسال شهرداری‌ها پیشران ایجاد انگیزه تورمی در حوزه مسکن به شمار می‌روند که باید قوانین جدی‌تر برای رفع این مسئله صادر شود گفت: براساس رصد بازار مسکن و افزایش عوارض صدور پروانه ساختمان شکل فاحشی به خود گرفته و  سال ۱۴۰۳ سال دشواری برای تولید کنندگان مسکن به شمار می‌رود.

براساس این گزارش حال با توجه به این شرایط در حوزه نوسازی بافت های فرسوده و همچنین با توجه بسته‌های تشویقی و تسهیلاتی که برای نوسازی بافت‌های فرسوده در نظر گرفته شده امیدواریم این طرح زمینه ساز افزایش تولید مسکن با مشارکت های مردمی شود.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی راه و شهرسازی